Określenie "rzeka z filmowym mostem" posiada 1 hasło. Inne określenia o tym samym znaczeniu to "Most na rzece ", film; rzeka w Tajlandii; rzeka z filmu D. Leana; rzeka z filmu Davida Leana.
#45 najlepszy z 2019 roku #25 najlepszy z 2019 roku 7 "Rzeka" - budząca skojarzenia zarówno biblijnymi przypowieściami jak i twórczością Jorgosa Lantimosa - to przedsięwzięcie jednocześnie lokalne i międzynarodowe. Nakręcone pośród spalonych słońcem stepów z miejscowymi naturszczykami w rolach głównych, a przy tym na tyle uniwersalne, by mogli je zrozumieć widzowie pod każdą szerokością geograficzną. 24 października 2019 Zobacz pełną recenzjęPełna recenzja 7 Stanowi zwieńczenie "trylogii Aslana", kazachskiego reżysera Emira Baigazina. Od początku kariery zgłaszał on akces raczej do malarzy kina, niż tych, którzy operują dialogiem czy zgrabną intrygą. W nagrodzonym w Wenecji filmie nie porzuca swojego stylu i tka z obrazów niezapomniany całun. 23 października 2018 Zobacz pełną recenzjęPełna recenzja ? Jeden z piękniejszych filmów, jakie dane mi było oglądać w ostatnim czasie. Wielowymiarowa produkcja, uniwersalna, silnie odwołująca się do poetyki Theo Angelopoulosa, mająca liczne tropy interpretacyjne i stawiająca morze pytań, w tym te o zderzenie natury z cywilizacją XXI wieku. 24 października 2019 Zobacz pełną recenzjęPełna recenzja 8 Można zauważyć, że Rzeka to dzieło subtelne, zrobione z niebywałym wyczuciem filmowego medium i to na wielu płaszczyznach: wizualnej, zmysłowej, scenariuszowej, aktorskiej. Niespieszne tempo filmu pozwala kontemplować wysmakowane kadry naturalnych krajobrazów. 24 października 2019 Zobacz pełną recenzjęPełna recenzja 5 8 8
Opis. (1) Scenariusz serialu oparto na motywach cyklu powieściowego Ewy Szelburg-Zarembiny. Osobiste dramaty ludzi pochodzących z ubogich warstw społecznych są ukazane na tle ruchów niepodległościowych i rewolucyjnych w zaborze rosyjskim na przełomie XIX i XX wieku. Film przedstawia ich walkę o przetrwanie przy jednoczesnym zachowaniu
film Rzeka film Rzeka Bilety Opis Recenzje Dodaj do ulubionych Ulubione W oddalonej od świata kazachskiej wiosce mieszka Aslan najstarszy z pięciorga rodzeństwa. Ojciec często wyjeżdża powierzając mu opieką nad pozostałymi braćmi i pilnowanie, by sumiennie wykonywali swoje obowiązki. CZYTAJ WIĘCEJ CZYTAJ WIĘCEJ Bilety W sprzedaży (0) Wyprzedane (0) Brak wydarzeń Brak wydarzeń Recenzje i opinie: Rzeka Brak recenzji Polecane z kategorii film Minionki: Wejście Gru (73) najbliższe wydarzenie 12:00 bilety od PLN KUP BILET Thor: Miłość i grom (12) najbliższe wydarzenie 16:15 bilety od PLN KUP BILET DC Liga Super-Pets (4) najbliższe wydarzenie 10:00 bilety od PLN KUP BILET Elvis (21) najbliższe wydarzenie 19:00 bilety od PLN KUP BILET A oni dalej grzeszą, dobry Boże! (7) najbliższe wydarzenie 17:00 bilety od PLN KUP BILET Niezgaszalni (3) najbliższe wydarzenie 10:00 bilety od PLN KUP BILET Na chwilę, na zawsze (3) najbliższe wydarzenie 18:30 bilety od PLN KUP BILET Każdy wie lepiej (2) najbliższe wydarzenie 17:45 bilety od PLN KUP BILET Buzz Astral (3) najbliższe wydarzenie 12:00 bilety od PLN KUP BILET
Piosenka z czołówki. 2007-02-09 00:34:45. Yorick ocenił (a) ten film na: 10. Czy ktoś jest mi w stanie powiedzieć, jaki jest tytuł piosenki, która pojawia się w czołówce filmu, i. kto jest jej autorem?
Kitulgala to niewielkie miasteczko (raczej wioska) na zachodzie Sri Lanki, położone w jednym z najbardziej wilgotnych obszarów kraju, dwukrotnie w ciągu roku nawiedzanym przez monsuny. Z jednej strony las deszczowy, z drugiej rzeka Kelani. To także miejsce, w którym David Lean kręcił swoje arcydzieło – „Most na rzece Kwai” (premiera 1957), w dodatku najważniejsze sceny. Dziś można tu przepłynąć pod mostem na rzece „Kwai”. To też najpiękniejsze miejsce na całym Cejlonie na na filmowej rzece Kwai (faktycznie Kelani na Sri Lance)Rzeka KelaniKelani (czy Kelani Ganga) to czwarta co do wielkości rzeka na Cejlonie, wpływa do Kolombo dostarczając stolicy 80% pitnej wody. A tutaj, w Kitulgali, rzeka dostarcza przede wszystkim wrażeń turystom. Kitulgala bowiem jest ośrodkiem dla aktywnej turystyki: wędrówki i obozowiska w lesie, canyoning i rafting, czy inne aktywności sportowe. Nie ma zatrzęsienia turystów, ale są oni zauważalni, a przede wszystkim przyciąga wielbicieli raftinguZe względu na naglący nas czas, wybraliśmy sobie spływ pontonem, choć kanioning też był kuszący. Rafting miał być nie tylko dla przyjemności kąpieli w ubraniu, ale przede wszystkim dla tego, że to właśnie w okolicy Kitulgali kręcono najważniejszą część filmu Davida Leana „Most na rzece Kwai” (premiera 1957 r.), czyli właśnie budowę i zniszczenie to centrum raftingu na Sri LanceKitulgala i „Most na rzece Kwai”Sam film powstał na podstawie powieści „Le Pont de la Rivière Kwaï” (wyd. w 1952 r.) napisanej przez Pierre Boulle’a, (drugie jego najbardziej znane dzieło to „Planeta małp”). I chociaż fabuła jest fikcyjna, opiera się na faktach z czasów II wojny światowej i budowy birmańskiej kolei śmierci przez alianckich jeńców wojennych. Boulle pisał beletrystykę, nie zawsze trzymał się wszystkich faktów, ale ta historia broniła się sama. Prawdziwy, oczywiście odbudowany most, znajduje się dziś w Tajlandii w Kanchanaburi. Technicznie rzecz biorąc nie była to rzeka Kwai, choć jej obecna nazwa to Khwae Yai (zmieniono ją po popularności filmu). Most znajdował się na rzece Maeklong powyżej ujścia rzeki Khwae Noi. Pierre trochę namieszał z lokacją, ale Tajowie u siebie już tę rozbieżność w wodzie pod koniec ratfinguCo nas trochę zaskoczyło, film „Most na rzece Kwai” jest znany wśród Lankijczyków, nawet się orientują, że to u nich powstawało. Most na rzece Kelani wybudowała na potrzeby „Mostu na rzece Kwai” brytyjska firma budowlana, co zajęło jej osiem miesięcy. Został postawiony zanim rozpoczęto kręcenie filmu. Przy jego budowie oprócz ludzi pracowało 35 słoni, które co cztery godziny miały przerwę na taplanie się w wodzie. Całkowity koszt mostu wyniósł, na dzisiejszy przelicznik, ponad milion funtów, zaś jego wysadzenie to ¼ tej most w KitulgaliJak to zwykle bywa, łatwiej i szybciej burzyć niż budować. Na kręcenie finalnej sceny, czyli eksplozji mostu, zaproszono nawet premiera Cejlonu. Pierwsza próba wysadzenia mostu się nie powiodła i pociąg przejechał bezpiecznie na drugą stronę. Dopiero za drugim razie udało się zdetonować ładunek i wszystko runęło do wody. Wówczas łowcy pamiątek zaczęli wyławiać szczątki mostu i lokomotywy.„Most na rzece Kwai”, faktycznie rzeka Kelani okolice miejscowości Kitulgala (Sri Lanka)Dotarcie do resztek filmowego mostuObecnie miejsce, w którym był osadzony filmowy most, jest łatwiej dostępne z wody niż z wysokiego brzegu, który mocno zarósł. Sprawę komplikuje pobliska budowa nowego mostu obok starego (acz nie filmowego). Swego czasu był nawet pomysł, by ten nowy most nawiązywał do Leana, ale nic z tego nie wyszło. Na brzegu można za to znaleźć betonowe resztki konstrukcji. Jeszcze parę lat temu do pozostałości filmowych dało się dojść. Dziś to raczej karkołomne zadanie, za mostem bowiem powstaje osiedle domów. Więc wpierw trzeba przedzierać się przez budowę, potem przez chaszcze. Dlatego właśnie te filmowe lokacje najlepiej jest oglądać z wody. Są one oznaczone na Google Maps, można obejrzeć zdjęcia i wiedzieć, czego się szuka. Można też zapytać szypra, powinien wiedzieć. Jeśli zapytamy się go wcześniej, to będzie miał czas, by ewentualnie nadrobić swoje braki po filmowym mościeKitulgala i rafting na rzece KelaniI tu dochodzimy do turystycznej części Kitulgali. Już wjeżdżając do miejscowości natykamy się na wiele małych budek, które oferują spływ pontonowy i inne atrakcje za przystępną dla Europejczyka cenę. To miejsce, gdzie śmiało można się targować, bo konkurencja jest spora, a turystów nie ma aż tak pod nowym mostem (Kitulgala)Rafting na rzece Kelani gwarantuje emocje. Oczywiście dostajemy kask i kamizelkę ratunkową. Większość swoich rzeczy zostawiamy w samochodzie z naszym przewodnikiem (bez niego byłoby ciężko, zwłaszcza, że spływ zaczyna się i kończy w różnych miejscach). Drobne rzeczy, można schować do wodoodpornego worka, który miał ze sobą nasz szyper. Potem krótkie przeszkolenie, upewnienie się, czy rozumiemy komendy i sama okolica widziana z perspektywy ląduSpływ pontonowy jest bardzo przyjemnym przeżyciem. Kelani to rzeka raczej spokojna, nie ma tu wielkich spadów, więc dla to idealne miejsce na pierwszy rafting. Dla nas był to także chrzest bojowy naszej kamery GoPro i chociaż dopiero łapaliśmy niuanse jej działania, jesteśmy więcej niż zadowoleni z efektu. Jedyne niebezpieczeństwo to woda, której można się nałykać. Na wszelki wypadek warto potem wziąć jakiś Nifuroksazyd lub coś takiego. Zwłaszcza, że w tej wodzie jest okazja popływać, jak się chce. W naszym przypadku w ubraniu oczywiście (niektórzy przebierają się w stroje kąpielowe, my nie mieliśmy), ale po Wadi Mujib już nas to nie zaskakuje. Po skończonym raftingu wylądowaliśmy w restauracji, gdzie można zarówno zamówić sobie coś do jedzenia, jak i przede wszystkim się most na rzece KelaniOdpoczynek w Kitulgali nad rzeką KelaniKelani uchodzi za bardzo dobre miejsce do raftingu, właściwie nawet najlepsze w tej części świata. No i podczas spływu przepływa się pod mostami. Poza dwoma, o których wspominaliśmy, jest też jeden most wiszący, niemal jak w Indianie Jonesie (przypominamy, ten kręcono koło Kandy). Oczywiście po naszym małym rejsie podeszliśmy do tego mostu, jak również przeszliśmy przez stary most stojący niedaleko tego filmowego. Zaś wyprawa do Kitulgali, choć w zamyśle filmowa, tak naprawdę dostarczyła nam atrakcji zupełnie innego typu, ładnie wpisując się w różnorodność przeżyć na na rzece Kelani bywa ekscytujący i mokryJeśli spodobał Ci się wpis, polub nas na lankijskiKitulgalaSzlak filmowyKitulgala Jeśli chodzi o przyrodę, to Brazylia słynie najbardziej z dżungli amazońskiej, ale za równie ważną atrakcję uchodzi też wielki obszar bagienny, czyli Pantanal. Powszechnie mówi się nawet, że do Amazonii jedzie się oglądać drzewa, ale by wypatrywać zwierząt właśnie trzeba udać się na Pantanal. Jadać tam spodziewaliśmy drugiego Serengeti. Niestety, przy tak dużym obszarze można trafić różnie, zwłaszcza gdy duża jego część została zajęta przez z lotu ptakaBagno PantanalPantanal rozciąga się na przestrzeni trzech państwa: Brazylii, Paragwaju i Boliwii, gdzie tworzy słonawe laguny. W Brazylii zajmuje dwa stany: Mato Grosso i Mato Grosso do Sul (w tym drugim znajduje się największa część Pantanalu). Łącznie to obszar o powierzchni około 200 tysięcy kilometrów kwadratowych. Dla porównania powierzchnia Polski wynosi trochę ponad 313 tysięcy kilometrów kwadratowych! Nazwa Pantanal pochodzi od portugalskiego słowa pântano, które oznacza bagno. Bo tym w istocie Pantanal jest: rozległą równiną aluwialną, czyli ukształtowaną przez rzekę, okresowo zalewaną przez rzekę Paragwaj wraz z dopływami. Jest to największy na świecie tropikalny obszar podmokły. Gdy po raz pierwszy przybyli tutaj Portugalczycy, to ze względu na rozległość tego obszaru i poziom wody wzięli to miejsce za morze śródlądowe. W grze „Civiliation VI” ten obszar ukazano jako cud natury, co podkreśla przyrodniczą unikalność tego czarny lub urubu czarny (Coragyps atratus) w PantanaluBiosfera Pantanalu jest bardzo zróżnicowana i doskonale zharmonizowana z warunkami i zjawiskami, jakie tutaj okresowo zachodzą. Znajdziemy tu lasy deszczowe, mokradła, tropikalne sawanny i obszary trawiaste oraz wiele obszarów rolniczych przeznaczonych pod uprawy, jak i hodowlę zwierząt. Jak się szacuje, nawet 2 tysiące z występujących tutaj gatunków roślin może zwierać substancje o znaczeniu farmaceutycznym. Życie tutaj regulują dwie pory: deszczowa i sucha. Roczna suma opadów wynosi pomiędzy 1000 a 1500 milimetrów, z czego w styczniu średnio spada 340 mm, zaś w lipcu zaledwie 3 mm deszczu. Pora mokra wiąże się z zalewaniem dużej części Pantanalu, z wyjątkiem położonych nieco wyżej obszarów (różnice wysokości mają do 70 metrów). Opady deszczu i wylewy rzek podnoszą ogólny poziom wody raczej powoli z powodu gęstej roślinności i ukształtowania terenu. Dzięki temu zwierzęta mogą bezpiecznie migrować. Natomiast w porze suchej Pantanal zamienia się w z kilku gatunków czapli na tym obszarzeZwiedzanie PantanaluOgrom tego miejsca zdecydowanie utrudnia jego zwiedzanie. Najczęściej w Brazylii jedzie się albo do Campo Grande albo do Corumbá, względnie Cuiaba i tam albo szuka wycieczki w agencjach, albo zostaje się odebranym przez przedstawiciela, jeśli zamówiliśmy wyjazd wcześniej. Do obu miejscowości można zarówno dolecieć, jak i dojechać lokalnymi autobusami. Inne popularne miejsce to Bonito na południu. Dalej wszystko zależy od tego, czego się oczekiwało. My przyjechaliśmy z Foz do Igucu nocnym autobusem do Campo Grande, gdzie rozpoczęliśmy naszą wycieczkę. Stamtąd czekało nas kilka dobrych godzin jazdy vanem (niewygodny, ale to nie jest był problem), by potem przesiąść się na ciężarówkę i dojechać do hotelu. Znaki drogowe po drodze wyglądały naprawdę obiecująco, ukazywały różne dzikie zwierzęta, które występują na tym się kormoranyZ wycieczkami bywa różnie. W naszym przypadku hotel stanowił bazę wypadową, gdzie mieliśmy nocleg i posiłki, a stamtąd mieliśmy kilka wycieczek-aktywności dziennie, w tym wypady na mokradła czy do lasów w małych grupkach. Sam hotel był dość klimatyczny. Domki na palach. Już w czasie podróży widzieliśmy, że będzie tutaj dużo ptaków. I faktycznie: przy hotelu były karmniki, do których zlatywało ciekawe okazy. Aktywności – wycieczki na większości tego typu wyjazdów są podobne. Natomiast tu warto zaznaczyć, że w dalszej części opis będzie trochę wymieszany z oceną naszego wypadu (ta w głównej części znajduje się na końcu tego wpisu). Ich odbiór zatem jest subiektywny, wynikający tak z oczekiwań jak i doświadczeń. Patrząc na mapie to nasz hotel znajdował się kilkadziesiąt kilometrów od parku stanowego, więc założyliśmy, że to będzie nasz główny teren eksploracji, przynajmniej jeśli chodzi o te najbardziej interesujące nas atrakcje. To coś, co warto zweryfikować szukając wycieczkę do wielka (Hydrochoerus hydrochaeris), czyli największy żyjący na świecie gryzońPantanal: Nocne poszukiwanie jaguaraSzczególnie rajcowała nas możliwość zobaczenia jaguara! Występują one w tych okolicach, a w ramach pobytu mieliśmy zapewnioną nocną wyprawę na jaguara. Czekaliśmy sobie, w końcu to pierwsza nasza atrakcja w tym miejscu. Zanim się doczekamy, możemy na miejscu zapoznać się z atlasem ptaków i ryb. W przypadku jaguara oczywiście nikt nie obiecywał, że go zobaczymy, ale jest to dla nas jasne. O szansach na zobaczenie zwierząt pisaliśmy przy okazji opisów safari w Tanzanii, jak również jak działało to w parku Hurulu na Sri Lance, gdzie wybór parku był podyktowany weryfikacją aktualnego występowania zwierząt w danym upierścieniony (Megaceryle torquata)Gdy już się ściemniło, zebraliśmy się na nocną wyprawę na jaguara. Czekał na nas samochód terenowy z przedłużoną przyczepką, znaną nam z safari w innych krajach. Przewodnik miał latarkę i bardzo silną lampę, szperacza. Wyjechaliśmy na nieutwardzoną drogą, podobną do tej, którą dojeżdżaliśmy z przystanku do naszego hotelu. Jak się okazało, to są po prostu tutejsze wiejskie drogi. Rozglądaliśmy się po okolicznych zaroślach, w których podobno czają się jaguary. Wypatrzyliśmy kilka kajmanów, w tym malutkie, a także ocelota. Mówiono nam, że są duże szanse na jaguara, wskazywały na to także tropy. Wyprawa na jaguara nie trwała zbyt długo i poruszaliśmy się tylko po tej nieutwardzonej drodze. Żadnego off-roadu, co trochę może dziwić. Jednak wtedy jeszcze nie byliśmy wielki / olbrzymi / toko (Ramphastos toco)Pantanal: Jazda konnaDrugiego dnia naszego pobytu w Pantanalu zaplanowana była przejażdżka konna. Mieliśmy się przedzierać przez mokradła i z siodła wypatrywać zwierząt. Zanim przygotowano konie, mogliśmy się rozejrzeć po okolicy rancza. Stadnie przylatywały tutaj ary błękitne albo może hiacyntowe. Oba gatunki są bardzo podobne, bez zestawienia dwóch ich nie rozpoznamy. Ten gatunek jest narażony na wyginięcie i znajduje się na liście CITES, a więc podlega międzynarodowej ochronie. Natomiast papuga Blue znana z filmu animowanego „Rio” to ara modra, endemit, który żył w Brazylii. Od ary błękitnej i hiacyntowej różni się tym, że jest całkowicie niebieska, bez żółtych miejsc. W 2019 roku organizacja BirdLife International zaraportowała, że gatunek ten prawdopodobnie nie występuje już w naturze. Obecnie w niewoli szacunkowo żyje tylko 160 osobników. W 2020 roku 50 ar modrych ma zostać przewiezione do Brazylii, by zaadaptować je do natury. Miejmy nadzieję, że introdukcja gatunku zakończy się koniu przez PantanalWycieczka konna po mokradłach Pantanalu to przyjemne doświadczenie. Ale ze zwierząt, to udało nam się tylko z dużej odległości wypatrzyć kilka kapibar. To jest największy na świecie gryzoń. Jednak spodziewaliśmy się, że będą one naprawdę powszechne. Coś jak góralki na safari w Tanzanii. Więc mieszane uczucia, zwłaszcza jak się szukało zwierząt. Przejażdżka to raczej atrakcja rekreacyjna i jako taka sprawdza się znakomicie. Nie trzeba umieć jeździć na koniu, właściwie poruszamy się tylko stępem, wszyscy mają kaski na głowie. No i poza typową jazdą czeka nas dodatkowa rzecz, przekraczanie wody, której było tu sporo. Czasem trzeba było nawet podnosić nogi, by się nie czarnobrzucha (Caracara plancus)Pantanal: Rejsy łodziąW planie pobytu miał się znaleźć wieczorny rejs łodzią, by szukać żyjących przy samej rzece zwierząt. Nie wyszło to dobrze z powodu pogody. Było zimno (ale tu rozumiemy, że są to sytuacje, na które nikt nie ma wpływu). Rankiem w dniu naszego wyjazdu, zorganizowano nam jeszcze jedną wyprawę łodzią na rozlewisko, by przeżyć wschód słońca. Wśród odgłosów przedświtu wyróżniały się głośne ryki kajmanów. Początkowo sądziliśmy, że to jaguary, ale przewodnik nas naprostował. Piękna była chwila, gdy przewodnik zatrzymał silnik łodzi i w pełnej ciszy czekaliśmy na wschód widziany z łodziKonura czarnogłowa (Aratinga nenday)Głosy ptaków stopniowo narastały, by wreszcie wraz z pojawieniem się życiodajnej gwiazdy, wybuchł prawdziwy zgiełk. Tym przyjemnym akcentem zakończyliśmy nasz pobyt w Pantanalu. Jeśli chodzi o pływanie na silniku, nie wyszło to tak źle, zwłaszcza jak się wspomni rzeczne safari w Madu Ganga. Natomiast znów jest to atrakcja bardziej nastawiona na rekreację. Co więcej, pływając po rzece Miranda trzymaliśmy się jedynie bardziej przepustowej części akwenu i nie odpłynęliśmy daleko od ludzkich siedlisk. Żadnego pływania między porośnięta przez pasożytyPantanal: Safari i wyjście do dżungliNastępny dzień to wiele obiecujące całodniowe safari. Liczyliśmy, że trafić wreszcie trafi się jakiś konkretny zwierzak oraz że udamy się do tego pobliskiego parku zostawiając tereny rolnicze. Park był w odległości kilkudziesięciu kilometrów, w Tanzanii pokonywaliśmy większe odległości zanim zaczęliśmy właściwe oglądanie zwierząt, to uśpiło naszą czujność. Safari na Pantanalu okazało się być niewypałem. Tak po prostu. Obiecywaliśmy sobie wiele po zdjęciach, jakimi reklamował się hotel i opisami planowanych atrakcji. Także sama świadomość tego, czym jest Pantanal narobiła nam nadziei. Jeździliśmy po wiejskich nieutwardzonych drogach pomiędzy licznymi fazendas, czyli coś w rodzaju rancz i właściwie tyle. Trudno tutaj było się spodziewać dzikich zwierząt. Jedynie ptaki przez PantanalW ramach tego całodniowego wypadu mieliśmy trzy przerwy. Pierwsza był to może godzinny spacer po dżungli. Do najciekawszych obserwacji tamtego dnia był fragment lasu nieco wzniesiony ponad otaczający poziom. Dzięki temu w porze deszczowej zwierzęta znajdują tutaj schronienie. Z tego względu lokalni mieszkańcy postanowili nie niszczyć tego lasku pod pola uprawne. Przewodnik pokazywał nam różne rodzaje egzotycznych dla nas roślin i opowiadał o nich. Widzieliśmy między innymi pasożyta w rodzaju liany, który oplata drzewo-ofiarę i żywi się jego sokami. Wygląda to trochę jak obcy. Ciekawe, ale też straszne, było drzewo żyjące w symbiozie z mrówkami. I to ścisłej symbiozie. Mianowicie mrówki żyją wewnątrz gałązek drzewa, w takiej „rurce-korytarzu”. Gdy ktoś uszkodzi to drzewo, wysypują się na niego mrówki, które kąsają bardzo dotkliwie. Mrówki też spacerują nieustannie po powierzchni, w tym po liściach, gotowe napaść na każdego, kto ośmieli się choćby dotknąć drzewa! Obchodzić trzeba wielkim żakare (Caiman yacare)Druga przerwa to była przerwa obiadowa. Dłuższa, trwająca ponad dwie godziny. Owszem obiad wymagał przygotowania, czym zajął się przewodnik. Zjechaliśmy z wiejskiej drogi pod płot jakiegoś rancza, bo tam był stolik. Mieliśmy też dużo czasu, by się przejść i zobaczyć choćby tutejsze krowy. Pomijając przerwy jeździliśmy po wiejskich drogach, licząc, że może przy okazji wypatrzy się jakieś zwierze. W przypadku ptaków szanse (Pantanal)Pantanal i PiranieTrzecia przerwa w planie „safari” to łowienie piranii. Od samego łowienia jesteśmy daleko, ale reszcie naszej grupy sprawiło to dużo frajdy. My tylko czekaliśmy, aż ktoś (przewodnik) złowi dużą piranię, byśmy mogli się jej przyjrzeć. To trzeba oddać piranii: zęby robią wrażenie! Także siłą, z jaką ta ryba zaciska szczęki i determinacja, z jaką kłapie paszczą. Dość to straszne. Z pewnością nie chcielibyśmy się kąpać w takiej wodzie! Po zakończonym pokazie przewodnik zapytał, czy bierzemy ją na kolację. Nikt nie chciał podjąć takiej decyzji, więc pomogliśmy: pirania wróciła do owoce (Pantanal, Brazylia)Gdy reszta grupy łowiła piranie, my zajęliśmy się zwiedzaniem okolicy i ruszyliśmy pieszo drogą. Oprócz lasku i drzewa-mrówki to było bodaj najbardziej przyjemne w tym dniu. Aha i jeszcze kajmak z wiórkami kokosowymi na deser. Najgorsze w tym safari było to, że właściwie nie odjechaliśmy zbyt daleko od hotelu. Żadnego parku, nic. Fragment dżungli został, bo nie wszystko tu wykarczowano. Warto dodać, że takich fragmentów dżungli na tym terenie pozostało trochę. Nie są one duże, przypominają raczej nasze zagajniki, które utrzymuje się na domowe (Pantanal)Z przyczyn pogodowo-organizacyjnych wypadła nam jeszcze jedna atrakcja, pływanie z piraniami i kajmanami. Trudno nam stwierdzić jakby to wyglądało. Tu warto zauważyć, że te wszystkie atrakcje łączy jedno, mają charakter rekreacyjny, a w niewielkim tylko stopniu PantanaluZwierzęta PantanaluWarto wspomnieć o zwierzętach. Pomijając ptaki najłatwiej było dostrzec kajmany. Kajman żakare (Caiman yacare) występuje tu dość powszechnie, najczęściej w wolnostojących wodach. Tych jest sporo w Pantanalu. W części, w której byliśmy, poza polami przy drogach wiejskich jest też sporo mokradeł. Tym samym gady te były dość często spotykane i faktycznie można się było nimi zielonoskrzydła (Ara chloropterus)Pojedyncze zwierzęta, które widzieliśmy bardzo daleko to legwan zielony (Iguana iguana) czy tapir anta (Tapirus terrestris). Dwa razy widzieliśmy wydry olbrzymie (Pteronura brasiliensis) – inna nazwa to arirania amazońska. Wszystkie bardzo daleko, bez zooma ciężko byłoby dostrzec zwierzę, a i on niewiele pomógł. Trochę więcej kapibar, ale też niewiele. Pancerniki, mrówkojady, jaguary w ilości zero. Za to trzeba przyznać, że różnorodność i liczba ptaków w tej części Pantanalu jest zachwycająca. Są zimorodki, ary zielonoskrzydłe i ary modre/hiacyntowe. Tutaj ary są nazywana arara. Wyjaśnienie jest proste: ptaki te głośno krzyczą, zwłaszcza w trakcie lotu, wyraźne ARARA! ARARA! ARARA! Są one tutaj najbardziej hałaśliwymi ptakami, nawet jak na papugi. Do tego dochodzą też ptaki drapieżne, jak sokoły, czy karakara czarnobrzucha. Rozpiętość jej skrzydeł dochodzi o 130 cm, a waga do 1,5 kilograma. Pazury i dziób też ma amerykański (Jabiru mycteria), czyli brazylijski bocianPodsumowanie wycieczkiCo z naszym pobytem w Pantanalu było nie tak? Zdjęcia są przecież ekstra. Duża różnorodność ptaków, zieleń. Różne aktywności: rejs łodzią motorową, nocne eskapada na jaguara, przejażdżka konna, safari. Rzecz w tym, że mocno nastawiliśmy się na dziką przyrodę. Jak mogliście zauważyć nie raz, przyroda, zwierzęta to jest to, co nas bardzo pociąga w naszych wyjazdach. Mnogość dzikich zwierząt akurat tutaj nie była naszym wymysłem, ale zasugerował to opis naszego hotelu Pantanal Jungle Lodge oraz pośrednika – Pantanal Discovery. Pośrednik który nas odebrał, był bardzo przyjazny i jeszcze nas nakręcał na zwierzęta. Zresztą galerie zdjęć na stronach hotelu i agencji były pełne hiacyntowa lub ara hiacyntowa (Anodorhynchus hyacinthinus)Na miejscu wyglądało to mega klimatycznie: hotel zbudowany na palach, zacumowane łodzie, wokół mokradła… Tylko że to taka dekoracja, bowiem za parkingiem są zwykłe domy i tam nie trzeba budować nic na palach. To teren rolniczy, gdzie pozostało niewiele ostoi dzikich zwierząt. Niestety Pantanal jest bardzo zagrożony i tego właśnie doświadczyliśmy. Nam zamiast dodatkowych atrakcji wystarczyłoby oglądanie dzikich zwierząt, nie jako dodatek jak się przypadkiem trafi, tylko właśnie jako główny cel wyprawy. Przy konieczności zaliczenia kolejnych „atrakcji” tego celu nie da się zrealizować, bo szukanie fauny wymaga i typowy krajobrazDo tego doszła fatalna organizacja, jeśli chodzi o dojazdy i czas. Z czterech dni, które mieliśmy tam spędzić, prawie dwa straciliśmy na dojazdach. Gdybyśmy na własną rękę je zrobili, wypadłoby to lepiej (wystarczyło wynająć samochód i dojechać z lotniska do hotelu bez przesiadek). Dodatkowo czekanie na kolejne, krótkie atrakcje, zajmowało większość dnia. Przed wyjazdem oczywiście zapoznaliśmy się z komentarzami dotyczącymi miejsca. Były dobre i bardzo dobre, wręcz pochwalne. Jednak gdy się popatrzy na gości, to większość z nich chce wypocząć, miło spędzić czas w ciekawej scenerii, a zdjęcia zwierząt to przy okazji, smartfonem, zaś przerwy spędzać w barze popijając alkohol i buszując po osoby, które miały poważniejszy sprzęt fotograficzny i ewidentnie nastawiały się na safari, nie były zadowolone. Wyglądało to tak, że większość osób w ośrodku stanowili Brazylijczycy, którzy byli zadowoleni. Oni przyjechali tu na agroturystykę, by wypocząć. Natomiast poza nami była jeszcze para Francuzów i Amerykanów. Podobnie jak my, przyjechali tu oglądać zwierzęta i odbiór niestety był podobny. Pantanal miał być ważną częścią tego wyjazdu i niestety to rozczarowanie mocno rzutowało na całość. Zwłaszcza, że musieliśmy wybierać między Pantanalem a Manaus i Amazonią. Prawie wszyscy mówią, że jeśli jedzie się oglądać zwierzęta należy wybrać Pantanal. Patrząc na ogrom całości, ewidentnie źle Pantanalu o świcieJeśli spodobał Ci się wpis, polub nas na Facebooku. Sierociniec dla słoni Pinnawala na Sri Lance jest miejscem znanym i budzącym spore kontrowersje. Nas przyciągnął tu Jet setting, czyli szukanie miejsc związanych z filmem „Indiana Jones i Świątynia Zagłady”. Pinnawala Elephant Orphange jest jedną z lokacji. Dodatkowo skądś te słonie do filmu musieli brać, prawda? Właśnie z tego zakładu dla osieroconych, porzuconych, chorych i rannych słoni. Nie udało nam się jednak dowiedzieć, czy chociaż któryś ze słoni, które brały udział w filmie, jeszcze żyje: nie jest to nierealne, gdyż dożywają one 75-ciu lat, a w filmie wystąpił młody jest prowadzony do kąpieli w Maha OyaPinnawala, ochrona słoni i kontrowersjeOśrodek został założony w 1975 roku przez lankijskie Ministerstwo ds. Ochrony dzikiej przyrody. Po kilkukrotnej zmianie lokalizacji, sierociniec osiadł wreszcie około 40 kilometrów od Kandy, nieopodal rzeki Maha Oya. Obecnie sierociniec (w skrócie czasem określany jako PEO) szczyci się największym na świecie stadem słoni w niewoli, liczącym w 2012 roku prawie 80 osobników (nie mamy nowszych danych).Pinnawala i kąpiel słoni w rzeceOprócz słoni osieroconych, które zagubione odnajdywano wędrujące po lasach i polach, w ośrodku przebywają także zwierzęta chore i kalekie, ale także prowadzi się hodowlę słoni na potrzeby prywatnych kupców. Część z tych słoni „pracuje” w branży turystycznej do przejażdżek i prywatnych mini-zoo, kilka trafiło do Kandy, gdzie biorą udział w Festiwalu Zęba zadowolony z kąpieliZwalczanie słoni na CejlonieZ powodu komercyjnej działalności PEO bywa niejednokrotnie krytykowane przez organizacje obrońców praw zwierząt. Inne lankijskie instytucje badały działalność sierocińca, mimo to nie stwierdzały uchybień. W sieci można znaleźć wiele wpisów nawołujących do bojkotu tego miejsca. Natomiast należy pamiętać, że taki ośrodek nigdy nie będzie naturą, słonie chodzą tu z łańcuchami (jak praktycznie wszędzie, gdzie trzyma się słonie poza wybiegami), a ludzi nie da się upilnować. Z drugiej strony cały czas mamy na uwadze to, że informacje, iż słoń zranił lub zabił człowieka w mediach na Cejlonie pojawia się słoń chory lub ranny (i nie tylko) będzie szukał pożywienia tam gdzie o nie najłatwiej – wśród ludzi – powodując straty materialne i często ludzkie. Takie zwierzęta zagrażają ludziom i sobie samym, wszak nierzadko mieszkańcy biorą odwet na innych słoniach, mimo kar jakie im za to grożą. Również te skrzywdzone przez ludzi słonie trafiają do sierocińców. Dlatego część z tych zwierząt czasem naprawdę wygląda źle, na prowadzone do kąpieliNiestety, ale ośrodki które wychwytują porzucone i osłabione słonie są tutaj zwyczajnie potrzebne. Ponadto lankijska kultura i turystyka wymagają udziału tych majestatycznych stworzeń w pewnych wydarzeniach, więc lepiej, by pochodziły one z legalnych i nadzorowanych hodowli, do których zalicza się ośrodek w Pinnawala. Zresztą rząd Sri Lanki mocno kontroluje wszelkie zarabianie na słoni w Pnnawala (zbiorowo)Słonie na Sri LanceNa Cejlonie koegzystencja ludzi i słoni to prawdziwy problem. W miejscach takich jak płaskowyż Hortona słonie zostały doszczętnie wytępione jeszcze przez Brytyjczyków. Dodatkowo mocno przetrzebiono ich naturalne żerowiska, zwierzęta jednak nie dały się zamknąć w rezerwatach. Dziko żyjące słonie są na Sri Lance utrapieniem. Ludzie grodzą pola za pomocą drutów pod napięciem, a w szczególnie zagrożonych miejscach nocują w domkach na drzewach. Dla nas, Europejczyków, zobaczyć słonia jest wielką atrakcją, ale miejscowi widzą to zupełnie inaczej. Było dla nas szokiem, jak bardzo uciążliwe może być współdzielenie środowiska z zagrożonym gatunkiem i chociaż chcielibyśmy pełnej ochrony słoni, musimy też wczuć się w sytuację ludzi. Ale pamiętajmy, że w Tanzanii było dość podobnie. Słoń był uznawany za trzecie najbardziej niebezpieczne dla człowieka zwierzę, po musze tse-tse i komarze. To wszystko sprawia, że docenia się wkład rządu w ochronę słoni. Nawet jeśli takie miejsca jak ten sierociniec nie spełniają najwyższych standardów i mycie słoni indywidualne (dodatkowo płatna atrakcja)Zabijanie słoni na Sri LanceMimo surowego prawa, rocznie zabija się około stu słoni (czyli więcej niż jest w tym sierocińcu). Spójrzmy na to z perspektywy Lankijczyków: rolnik posiada stosunkowo niewielkie pole ryżu, często jest to uprawa przejściowa w dogodnym akurat miejscu w lesie. Zabudowa mieszkalna jest licha, powstała z dostępnego na miejscu surowca; dotyczy to zwłaszcza tymczasowych pól uprawnych. Sadzi ten rolnik ryż, dba o sadzonki, oczekuje na czas żniw. I wpada słoń, zwabiony polem pełnym zboża. Niszczy uprawy wyrywając kłosy, tratuje chatę znęcony zapachem jedzenia i nierzadko przypadkowo zabija sytuacje ekstremalne, ale zdarzają się niestety często. Podczas naszego pobytu na Sri Lance, nasz przewodnik słuchając radia, aż czterokrotnie przetłumaczył nam informacje o tym, że słoń kogoś zabił lub poważnie zranił. Byliśmy tam niecałe dwa tygodnie. To niestety nastawia ludzi dość wrogo do słoni. Boją się ich i nie lubią, a potem bywa, że biorą sprawy w swoje ręce. Dziś to nie kłusownictwo jest problemem (dlaczego – pisaliśmy o tym przy okazji Hurulu), a zwykłe tępienie zarzywający kąpieliSłonie a turystykaDo tej całej, skomplikowanej układanki dochodzą jeszcze przejażdżki na słoniach, które są na Sri Lance bardzo drogie – nawet około 40 USD za osobę. Ta atrakcja jest jednocześnie ściśle kontrolowana przez rząd, co oznacza ograniczony podaż i jednocześnie konieczność trzymania zwierząt w odpowiednich warunkach. To widać: najczęściej słonie nie chodzą po asfalcie, ale po leśnej ścieżce, wchodzą do wody, korzystają z cienia. W porównaniu z Tajlandią podobno jest zauważalnie lepiej. Ale powiedzmy sobie wprost, u nas też w tej kwestii mamy do nadgonienia trochę, patrząc jak traktujemy Maha Oya (Pinnawala)Czy jest to nieetyczna rozrywka? Słonie indyjskie łatwo dają się oswoić i od czasów starożytnych służą człowiekowi w różnych pracach, także na wojnie (aż do XVIII wieku), o czym pisaliśmy przy okazji Kartaginy. W sierocińcu używa się samców do lekkich prac takich jak przenoszenie pożywienia. Nie różnią się tym samym od koni w innych cywilizacjach. Oswajanie i tresura słoni to proces dla nich bolesny? Niestety najczęściej tak, ale nie zapominajmy, że przyzwyczajanie źrebiąt do siodła i wędziła też nie przychodzi im naturalnie. Zwłaszcza, że z oswajaniem zwierząt bywa tak, że ludzie często wybierają szybszą i łatwiejszą drogę, niestety boleśniejszą dla jazdy na słoniuTu jeszcze dochodzi element tradycji, czli Mahout i jego słoń. Słowo „mahout” pochodzi z hinduskiego mahawat. Znane w Europie „kornak” pochodzi z sanskryckiego karināyaka i na Stary Kontynent określenie przywieźli Portugalczycy. Na Sri Lance opiekun/trener słoni nazywa się pahan (tamilski) lub kurawanayaka (syngaleski). Oczywiście trzeba wpierw nawiązać wieź ze zwierzęciem, oswoić je do siebie. Czy dziś taka tradycja powinna być kultywowana? Ostatecznie każdy musi sam sobie wyrobić opinię na ten temat. Natomiast w Pinnawali turyści nie jeżdżą na słoniach. Nie ma takiej na wybiegu w sierocińcu PinnawalaPinnawala: atrakcja turystyczna czy centrum edukacyjne?Na koniec jeszcze jedna kwestia, czyli komercyjny charakter Pinnawali. Tego nie da się nie zauważyć. To dziś przede wszystkim atrakcja turystyczna, dopiero później faktycznie sierociniec, a na samym końcu centrum edukacyjne. Chyba najlepiej widać to było podczas kąpieli, gdzie opiekujący się słoniami Lankijczycy za małą łapówkę pozwalają dotknąć słonia. Inni sprzedają jakieś jedzenie. Jeszcze inni pozwalają słonie karmić byle czym. Dzieje się tak do momentu, gdy nie pojawi się ktoś z kierownictwa. Wówczas nieprawidłowości znikają. Ciekawy jest też stosunek ludzi chroniących te zwierzęta do nich samych, zwłaszcza w kontekście nie lubienia ich na Sri Lance. Czynnik ludzki jest dość jednak nie można udawać, że Pinnawala nie istnieje. Mało tego, w jakimś stopniu pełni nawet istotną rolę w ochronie słoni, acz jest to forma kompromisu różnych interesów, a nie idealny świat. Czasem współistnienie na małej powierzchni ze zwierzętami to problem, a ludzkie tradycje i zwyczaje dodatkowo go komplikują. Zaś mnóstwo sklepów, także sprzedających papier z odchodów słonia, powoduje ten komercyjny odbiór. Jest duża szansa, że każdy zobaczy tu to, czego szukał. Zatem każdy powinien wziąć pod rozwagę, czy chce tu przyjeżdżać i słoni to dodatkowa atrakcjaCo można zobaczyć w Pinnawala Elephant Orphange?Czego jednodniowy turysta może się spodziewać w Pinnawala Elephant Orphange? Przede wszystkim, może je podejrzeć naprawdę z bliska, zwłaszcza podczas rutynowej kąpieli. Dwa razy dziennie w określonych godzinach słonie są przeprowadzane z ośrodka nad brzeg rzeki Maha Oya, to jest jakieś 500 metrów. Następnie słonie wchodzą do wody, w której część ochoczo się tapla, a część trzeba polewać wodą. Można także wykupić kąpiel ze słoniem: jeden ze zwierzaków jest na tyle spokojny, że leżąc w wodzie daje się polewać i drapać szczotką. Można patrzeć na te słonie i patrzeć, nie znudzi się. Nam najbardziej podobało się spostrzeżenie, że każde ze zwierząt ma swoją własną, bardzo wyraźną osobowość i preferencje co do spędzania czasu nad wodą. Przynajmniej kilka z tych słoni naprawdę się tą kąpielą cieszyło i było to po nich widać. Były też inne, które najchętniej zostały by w ośrodku i czekały, kiedy ta wątpliwa przyjemność się i wybieg dla słoniSamice chadzają swobodnie jako stado, ale są zabezpieczane łańcuchem na noc. Samce natomiast prowadzą indywidualnie mahauci, czyli inaczej kornakowie – opiekuni i trenerzy słoni wyposażeni w kij z hakiem. Nogi samców są skrępowane łańcuchem, także podczas powrocie do ośrodka, słonie obsypują się na nowo piaskiem – na nic całe mycie, zdawałoby się. Dla nich jednak jest to ochrona przed słońcem i insektami. Na liczącym 10 hektarów terenie słonie chodzą na swoich wybiegach. Znajdziemy tutaj tablice edukacyjne, z których możemy dowiedzieć się wiele o życiu słoni i działaniu sierocińca, także o takich drażliwych kwestiach jak trzymanie ich w niewoli i w łańcuchach. Choć tablice ustawione są raczej tak, że jest to działalność pro forma, wręcz trzeba się za nimi rozglądać. Bilety są sprawdzane przy wejściu do właściwego ośrodka i przy rzece. W obu miejscach mamy swobodę w chodzeniu, choć przy rzece istotne są godziny kąpieli. W miejscu, gdzie pluskają się słonie można albo stać w słońcu, albo w barze z dobrym widokiem (dodatkowo płatne, trzeba coś zamówić).Słonie w rzeceKarmienie słoniW określonych godzinach można wykupić karmienie słonia owocami albo młodego mlekiem. To drugie akurat było odwołane podczas naszego pobytu. Ośrodek nie oferuje przejażdżek na grzbiecie zwierząt. My skorzystaliśmy z możliwości nakarmienia słonia (i tym samym pogłaskania go). W naturze dorosły słoń indyjski je dziennie jakieś 150 kilogramów trawy i innych roślin. Trudno je więc tu przekarmić. Kupując możliwość karmienia słonia dostajemy koszyk z pokrojonymi owocami, które wsadza się słoniowi do pyska. Te są nauczone i czekają. Nasz był na tyle rozleniwiony, że nawet nie chciało mu się trąbą łapać pokarmu. Kupienie jedzenia w Pinnawali jest tańsze niż to, co oferowali ludzie przy kąpieli, a dodatkowo jest tu więcej różnych rzeczy, które faktycznie jedzą te ssaki. Zaś przy całej ceremonii dużo więcej jest gapiów niż osób i okolice Pinawalli wykorzystano w filmie „Indiana Jones i świątynia zagłady”Pinnawala i Indiana JonesPrzypominamy, że nas przyciągnął tu Indiana Jones. Jak pamiętamy Harrison Ford jeździł w „Świątyni Zagłady” na słoniu. Część scen ze słoniami nagrywano koło Kandy przy muzeum herbaty cejlońskiej, natomiast pozostałe ujęcia kręcono właśnie w tym sierocińcu. Przede wszystkim przejście przez rzekę Maha Oya, tę samą, w której dziś codziennie kąpią się słonie. Niestety nie udało nam się dotrzeć do informacji, w którym dokładnie miejscu były kamery. Być może wykorzystano też zdjęcia z wybiegu, ale nie udało się nam tego dostępnych informacji wynika, że zdjęcia kręcono w rzece Maha Oya oraz tuż przy jej brzegu, gdzie nagrywano sceny w dżungli. Niestety „Świątynia zagłady” Stevena Spielberga była raczej epizodem w sierocińcu, o którym dziś mało kto pamięta. Dla nas zaś poza filmowym miejscem, była to wspaniała okazja, by móc nakarmić słonia i przy okazji go pogłaskać. Swoją drogą oprócz Pinnawali w okolicy działa nierządowy – Millenium Elephant Foundation. Wielu przewodników i kierowców przywozi tam turystów, także dlatego, że ten ośrodek właśnie pozwala na jazdy na słoniach. Dla nas jednak ważniejsza była filmowa historia i ochrona spodobał Ci się wpis, polub nas na lankijskiPinnawalaSzlak filmowyPinnawala Niedaleko Szybeniku jest położony Park Narodowy rzeki Krka (chor. Nacionalni Park Krka). Został założony w 1985 roku na obszarze 109 km2 w środkowym i dolnym biegu rzeki Krka oraz fragment rzeki Čikola, obejmującym rozlewiska, bystrzyny czy skalne progi z trawertynu, na których tworzą się malownicze Narodowy Krka (Chorwacja)Rozlewisko rzeki KrkaRzeka Krka rozciąga się po wapiennych osadach tworząc liczne wodospady. To teren pełny wspaniałej fauny i flory. Występują tu choćby endemiczne gatunki ryb, płazy, czasem gady i mnóstwo ptactwa. Jednocześnie to obszar istotny kulturowo. Pewne zabytki pochodzą nawet z czasów szlaki przyrodnicze w KrkaTrasa dla turystów przebiega drewnianymi kładkami i krętymi pomostami posadowionymi na bystrzynach rzeki i przy samych wodospadach. Przy wysokim stanie wód jest to naprawdę ciekawe doświadczenie, zwłaszcza że chodzimy między lub nad terenami wodnymi, miejscami porośniętymi bujną zielenią. Krka jest pięknym i przyjemnym miejscem na spacer, zwłaszcza gdy jest mniej i rozlewisko (Chorwacja)Park Narodowy Krka i wodospadPark Narodowy Krka jest bardzo chętnie odwiedzany przez turystów. W jednym z „jeziorek” pod wodospadem Skradinski Buk można się było kąpać do niedawna. Od czerwca 2018 władze parku wprowadziły zakaz ze względu na konieczność ochrony przyrody parku. Podczas naszej wizyty obowiązywał jeszcze tymczasowy zakaz związany z wysokim stanem wód i tym samym silnym nurtem. Ale nie był egzekwowany jakoś szczególnie i parę osób się tu kąpało. Stały zakaz już wprowadzono, więc należy liczyć się z tym, że z czasem będzie bardziej egzekwowany. Już wcześniej władze parku ograniczały możliwość kąpieli, a także liczbę turystów przebywających wokół najpopularniejszego wodospadu ustalono na maksymalnie tu endemiczne ryby z rodzaju Leuciscus, spokrewnione z jelcami i boleniamiNie mniej istotny jest XV-wieczny klasztor franciszkański Matki Boskiej Łaskawej na wyspie na Jeziorze Visovac. Blisko wodospadu Skradinski Buk znajdują się też pozostałości XIII-wiecznego młyna oraz XIX-wieczne zabudowania i elementy infrastruktury wodnej z tamtego okresu. Zbudowano tu pierwszą w Europie elektrownię wodną (pierwsza na świecie przy wodospadzie Niagara została uruchomiona zaledwie dwa dni wcześniej). Okazjonalnie odbywają się tutaj pokazy dawnego rzemiosła. XIX-wieczne budynki znajdują się przy głównej części z wodospadówPark rzeki Krka jest dość rozległy. Trasy spacerowe wiodą przede wszystkim w okolicach wodospadu Skradinski Buk (tam też było kąpielisko). To najdłuższy i najczęściej odwiedzany fragment tego parku, a tym samym także najbardziej KrkaDojazd do parkuDo parku można dostać się na kilka sposobów. Najpopularniejszy to przyjechanie samochodem na parking w miejscowości Lozovac. Formalnie parking jest płatny, ale w maju jakoś nikt nie palił się do pobierania opłat. Z parkingu jeździ już bus, który podwozi nas do trasy. Można też iść tam na piechotę, ale zajmuje to trochę czasu, zaś trasa nie jest tak widowiskowa jak właściwy park. Druga opcja to statki. Te kursują po rzece Krka z miejscowości Skradin. Nimi też można dotrzeć do wspomnianego już klasztoru. Park czynny jest przez cały i wodospadBardzo wiele atrakcji znajduje się w górnej części rzeki, ale na to trzeba już poświęcić zdecydowanie więcej czasu. Są tam choćby wodospad Miljacka, czy Manojlovački, albo intrygujące jaskinie czy stanowisko archeologiczne Burnum. Jest to wspomniana wcześniej rzymska osada wojskowa. Ale jak pisaliśmy, te najbardziej charakterystyczne i najczęściej fotografowane, a jednocześnie najbardziej turystyczne to okolice Skradinskiego Buku. To spokojnie da się zobaczyć w jeden dzień i to ze sporym zapasem. Na resztę parku trzeba poświęcić kilka na tarasy rzeczneZwiedzanie KrkaPark Narodowy Krka to cudowne miejsce, jedno z obowiązkowych do zobaczenia w Chorwacji. Tylko warto w miarę możliwości zaplanować wizytę tu przed Plitvicami. Tamte są dość podobne, większe i jeśli zobaczy się je jako pierwsze, to Krka może nie zrobić na nas właściwego wrażenia. Zaś przy umiejętnym dozowaniu oba miejsca dostarczą wspaniałych doznań. Ceny biletów i godziny otwarcia można sprawdzić na oficjalnej stronie wioski w Parku Narodowym KrkaJeśli spodobał Ci się wpis, polub nas na Facebooku. Na Sri Lance zaliczyliśmy zarówno klasyczne (Hurulu), jak i wioskowe safari (Sigirija). Do tego doszło jeszcze jedno, rzeczne, czyli rejs na rzece Madu Ganga w miejscowości Balapitiya. Rejs (albo jak to określają tutaj river safari) ten odbywa się blisko ujścia rzeki do oceanu, a także wpływa się na jezioro Maduganga oraz przepływa między życie na Madu GangaUjście rzeki Madu Ganga, BalapitiyaRejs po rezerwacie Madu Ganga obiecywał wiele. Park ten jest wpisany na listę Ramsar, a więc należy do obszarów wodnych i podmokłych o światowym znaczeniu, z mnóstwem ptaków. Przynajmniej w teorii. Niewyróżniająca się rzeka wpada do Oceanu Indyjskiego, wespół z morskimi falami tworząc estuarium. Jest to lejowate ujście rzeki, gdzie morskie fale nie pozwalają na akumulację osadów i powstanie delty. Tworzy się tutaj szczególny ekosystem nadmorskiego obszaru wodnego. Brzegi i płytkie wody przybrzeżne rzeki porastają gęste namorzyny, które tworzą malownicze jaskinie i w okolicy BalapitiyaNa rzece znajdują się liczne mniejsze i większe wysepki, zamieszkane i zagospodarowane przez miejscowych. Można zobaczyć, jak wygląda tradycyjny połów krewetek lub niewielkie hodowle ryb. Na jednej z wysp jest nawet świątynia buddyjska. Żyje tutaj ponad 300 gatunków kręgowców, szczególnie liczne miały być ptaki. W wodzie można wypatrzeć nawet krokodyle. Wszystko to tworzy całość o szczególnym znaczeniu biologicznym, ekologicznym i estetycznym, więc nie dziwi wpisanie ujścia rzeki Madu na listę na Madu GangaBalapitiya: rejs po rzece MaduOprócz ujścia rzeki Madu, mamy porównanie z kilkoma innymi obszarami z listy Ramsar, odbyliśmy także rejs po namorzynach (na Samoa). Lankijskie miejsce się bardzo od tych innych wyróżnia, niestety na minus. Przede wszystkim, liczne rejsy wycieczkowe (pamiętajmy – region turystyczny) odbywają się na łodziach z silnikami spalinowymi. Trudno się rozkoszować pięknem przyrody, gdy wszystko zagłusza warkot silnika, a podczas manewrów intensywnie czuć spaliny. Pilot gasił silnik wyłącznie na czas postoju na którejś z wysp. Skutek był taki, że zwierząt nie uświadczyliśmy niemal żadnych, nawet ptaki były nieliczne. Udało nam się wprawdzie zobaczyć krokodyla, ale ten zaraz zniknął pod wodą. Gdzieś też na gałęziach mignął waran. Pozytywne wrażenie robiły gęste namorzyny i plamy światła przedostającego się pomiędzy po Madu GangaNiestety, świadomość ekologiczna w Balapitiya jest niska, jak to zwykle bywa w krajach słabo rozwiniętych, ale jednak wpis na listę Ramsar chyba zobowiązuje do przestrzegania postanowień konwencji. Zostawia to poczucie zawodu. Zwyczajnie część turystyczna jest zlokalizowana w dość „nieszczęśliwym” miejscu, gdzie toczy się życie miejscowych i jest droga do Kolombo. Łatwo się zatrzymać. Do wyboru jest kilka firm organizujących safari i interes się na jeziorzeZwierzęta w Madu GangaW teorii to teren idealny dla zwierząt. I faktycznie żyje tu mnóstwo małp, ptaków, i gadów, ale w części dużo trudniej dostępnej. Tam gdzie nie ma ludzi, a tym samym także wycieczek. My mogliśmy zaledwie liznąć trochę tutejszej fauny. Kormoran, waran i krokodyl, no i małpy. I właściwie to wszystko. Gdyby w ujściu rzeki Madu można byłoby pływać takimi tradycyjnymi łódkami lub czymkolwiek bez silnika spalinowego, o ile by ten obszar zyskał! A jeszcze lepiej, gdyby dodatkowo zwiedzało się teren mniej wykorzystywany przez w okolicy BalapitiyaNiestety, niska świadomość ekologiczna potrafi skutecznie zepsuć magię miejsca. Przemysłowo-turystyczna działalność odstrasza zwierzęta i zasmradza resztę spalinami. Problem polega też na tym, że spalinowe są przede wszystkim łodzie turystyczne, nastawione na zysk i przewożenie jak największej ilości turystów w krótkim czasie. To powoduje, że ginie podstawowy walor tego miejsca. W tym przypadku za wzór może uchodzić niemiecki Madu GangaCynamon cejlońskiSkoro nie ma zbyt wielu zwierząt, to istotne są inne atrakcje. Na rzece Madu znajdują się rozliczne wysepki. Jedną z nich jest wyspa nazywana „cynamonową”, a to za sprawą niewielkiej plantacji cynamonu. Już w czasach starożytnych za najlepszy cynamon uważano ten pochodzący z zachodniego Cejlonu, zwłaszcza z regionów nadmorskich. I dziś cynamon cejloński jest tym „prawdziwym” cynamonem i Sri Lanka dostarcza 80-90% światowej produkcji tej przyprawową rośliny jest suszona kora. Pozyskuje się ją dwa-trzy razy w roku podczas pory deszczowej. Korę obraną ze ściętych pędów poddaje się niedługiej fermentacji, następnie pozbawia się resztek łyka i suszy. Wtedy właśnie kora zwija się z obu stron – cecha oryginalnego cynamonu! – w ciasną rurkę. Piękny aromat ma nie tylko suszona kora, ale także świeże pędy i liście. Przyjemnie się je cynamonuDlaczego wspominamy o „prawdziwym” cynamonie, jakby był jakiś nieprawdziwy? Brutalna prawda jest taka, że tylko cynamonowiec cejloński daje nam prawdziwą przyprawę. Jeśli chodzi o proszkowaną korę, większość dostępnej na rynku europejskim przyprawy jest wytwarzana właśnie z cynamonowca cejlońskiego (w Polsce niekoniecznie: wystarczy przejrzeć sklepowe półki). Sprawa inaczej przedstawia się, gdy kupujemy laski cynamonu: idealne jako aromatyczna dekoracja lub do gotowania, na przykład w tym przypadku większość rolowanej kory, którą można kupić w Polsce, to tak naprawdę kasja, czyli cynamonowiec wonny. Jest on uprawiany głównie w Chinach i krajach Azji Południowo-Wschodniej. Jest tańszy od cynamonu cejlońskiego i chociaż ma podobny aromat, to jednak zawiera nieprzyjemną goryczkę. Tymczasem prawdziwy cynamon ma aromat rześki, często lekko cytrusowy. Oryginalna i podrobiona kora są banalnie proste do odróżnienia: kasja ma grubą korę, która po wyschnięciu tworzy co najwyżej pojedynczą rolkę. Jest niezwykle trudna do łamania, tłuczenia w moździerzu bądź ścierania. Nadaje się tylko do wygotowania. Cynamon cejloński zaś ma cienką korę, która zawija się w wielokrotne, ciasne rolki, wyglądem przypominające cygara. Łatwo się kruszy, wydzielając przy tym charakterystyczny SPA (Balapitiya, Madu Ganga)Balapitiya i fish SPAPlantacja cynamonu to znów typowa pokazówka połączona ze sklepem. O ile to jest jeszcze ciekawe i przede wszystkim niezbyt nachalne, o tyle trochę mija się z celem tego, czego szukaliśmy na obszarze Ramsar. Na innych wysepkach są też świątynie oraz rybie spa. Fish spa w rzece to nie jest do końca to, czego się spodziewaliśmy po rzecznym safari, jednak bardzo dobrze obrazuje charakter Balapitiya i okolic. W jednym z czterech wydzielonych fragmentów faktycznie były małe rybki, które skubią stary naskórek, jednak w pozostałych ryby były większe, a skubanie przypominało podgryzanie. Ta atrakcja była wliczona w cenę, ale szybko ratowaliśmy stopy od wygłodniałych oblicze Madu GangiSamo jezioro Maduganga, oprócz tego, że jest rezerwatem, utrzymuje też wielu ludzi, z połowów i nie tylko. Można tu znaleźć nawet bardzo specyficzne sklepy, czy bary. Stoi taki budyneczek na środku wody, można podpłynąć i coś kupić. I to faktycznie jest ciekawe ze względu na lokalną to centrum wycieczkowe po Madu GangaChyba najpiękniejszy przyrodniczo fragment tej wycieczki to wpłynięcie między mangrowce. Przede wszystkim jest to bardzo klimatyczne, jest się naprawdę blisko tych drzew i widać tu różne kraby, małe rybki i inne żyjątka, które nie uciekły z powodu niestety, atrakcje lankijskiego wybrzeża wydawały się nam skomercjalizowane, masowe i niedbałe w porównaniu z tym, co do tej pory oferowała nam wyspa. Prawdopodobnie zepsuła je bliskość nadmorskich kurortów dla turystów. Dokładnie to samo dotyczy Madu Gangi. Miejsce ma bardzo duży potencjał, ale sposób wykorzystania robi z niego „tanią” atrakcję jakich wiele, a przede wszystkim niewiele wnoszącą. Jeśli ktoś szuka kontaktu z przyrodą, to nie jest to dobre spodobał Ci się wpis polub nas na po wpisachU styku filmu i podróży
xWhnm. tytułowa rzeka z filmu leana
